ΑΛΑΤΙ ( ΑΛΑΤΣΙ ) ΚΡΑΤΙΚΟ ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ

1.ΚΟΛΥΜΠΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΗΣ ΚΙΣΣΑΜΟΥ
Αν όμως το αλάτι είχε τη θέση του σε κάποιο μουσείο με την ίδια ένδειξη, τότε θα έπρεπε να ανατρέξουμε στη χρήση του αλατιού ως φορολογικού στοιχείου, ως νομίσματος, ως κρατικού μονοπωλίου, ως αντικειμένου λατρείας, ως..., ως..., ως.
Στην αρχαία Ρώμη, για παράδειγμα, τον 6ο αι. π.Χ. το αλάτι ήταν είδος κρατικού μονοπωλίου, ενώ κατά τη διάρκεια των Α', Β' και Γ' Καρχηδονιακών Πολέμων (264-241 π.Χ., 218-201 π.Χ. και 149-146 π.Χ. αντιστοίχως) μεταξύ Ρώμης και Καρχηδόνας για την ηγεμονία στη Δ. Μεσόγειο, υπεβλήθη φόρος στο αλάτι. Το αλάτι εκείνη την περίοδο αποτέλεσε και ένα είδος νομίσματος καθώς διάφορες αναφορές θέλουν τους Ρωμαίους στρατιώτες να πληρώνονται με ποσότητες άλατος. Επίσης, οι δουλέμποροι της αρχαίας Ελλάδας αγόραζαν σκλάβους πληρώνοντας με αλάτι.
H πολιτική της Βενετίας όσον αφορά στο αλάτι ήταν πολυδιάστατη. Το αλάτι ήταν ένα από τα βενετικά μονοπώλια, θεωρείτο δε casus belli η παραβίασή του. Ως εκ τούτου λαμβάνονταν δραστήρια μέτρα για την περιφρούρησή του.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι ο αγώνας για ηγεμονία της Βενετίας πέρασε καθαρά μέσα από την προσπάθειά της να κυριαρχήσει επί των επιχειρήσεων άλατος όλης σχεδόν της Μεσογείου. Για να το κατορθώσει δε αυτό μετήλθε ποικίλα μέσα: κατέστρεψε αλυκές, επέβαλε αποκλεισμό στο ανταγωνιστικό αλάτι της Cervia, μείωσε ακόμη δραστικά και την παραγωγή της δικής της Πολιτείας, οδήγησε σε μαρασμό άλλες επιβάλλοντας υψηλότατους φόρους επί των εξαγωγών, εκμεταλλεύτηκε τη φυσική σπανιότητα του αλατιού στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης καθώς και των Κεντρικών Βαλκανίων και δημιούργησε τεχνητή έλλειψη ακόμα και σε περιοχές αλατοπαραγωγικές με την αποθάρρυνση της μεγάλης παραγωγής. Έτσι η Βενετική Πολιτεία αντιμετώπιζε το αλάτι ως ειδικό εμπόρευμα από τα έσοδα του οποίου καλύπτονταν τα αναγκαία έξοδα λειτουργίας του κρατικού μηχανισμού
Μονοπώλιο έγινε το αλάτι και για τους Οθωμανούς, τη διακίνηση του οποίου είχαν αναλάβει οι σκληροτράχηλοι Βεδουίνοι.
Το 1897, τα σπίρτα, το αλάτι, η ζάχαρη και το ελαιόλαδο ανήκαν στο ελληνικό μονοπώλιο. Αλλά η Ελλάδα για να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος όπως της επιβλήθηκε από την Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, μετά την πτώχευση του 1893 παραχώρησε τα κέρδη των μονοπωλίων και τους δασμούς του λιμανιού του Πειραιά στους πιστωτές της. Οι Έλληνες έζησαν τις συνέπειες αυτής της πτώχευσης και τη σκληρότητα του χρέους μέχρι το 1978.

Από το 1669 μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα τις αλυκές εκμεταλλευόταν οι Τούρκοι για τις ανάγκες της οθωμανικής επικράτειας. Έπειτα η Κρητική πολιτεία (1898-1913) αυτόνομη αλλά φόρου υποτελής στους Τούρκους ανέλαβε τη διαχείριση του αλατιού. Στην γερμανοκατοχή οι ΝΑΖΙ κατέλαβαν όλες τις αλυκές της Γραμπούσας ,της Χρυσοσκαλιτισας, κ.λ.π..Από το 1920 και μετά οι αλυκές υπάγονταν στο ελληνικό κρατικό μονοπώλιο, μέχρι το 1972 οπότε και καταργήθηκαν.