20 ΜΑΙΟΥ 1941.ΠΤΩΣΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΠΛΑΝΟΥ

ΠΤΩΣΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΠΛΑΝΟΥ ΣΤΑ ΓΕΡΑΚΙΑΝΑ ΚΙΣΑΜΟΥ

Ξεχωριστό κεφάλαιο της ιστορίας του Β’  παγκοσμίου πολέμου,  αποτελεί η μάχη της Κρήτης,  που αποτελεί ένα ορόσημο στην ιστορία του όχι μόνο γιατί ήταν η μεγαλύτερη αεραποβατική επιχείρηση στην παγκόσμια ιστορία αλλά και για το λόγο ότι οι εισβολείς Γερμανοί δοκίμασαν από την πρώτη στιγμή και για πρώτη φορά την αυθόρμητη αντίσταση του αμάχου πληθυσμού. Τα γεγονότα όμως που διαδραματίστηκαν είναι λίγο πολύ γνωστά στους περισσότερους.

Σήμερα θα ασχοληθούμε μεμονωμένα με κάποιο περιστατικό  από τη μάχη της Κρήτης που έλαβε χώρα στο χωριό μου Γερακιανά Κισάμου την πρώτη μέρα της Γερμανικής επίθεσης .

Την 20 Μαΐου 1941 ώρα 07.00 το πρωί πεντακόσια μεταγωγικά αεροπλάνα Juhkers 52 απογειώνονται το ένα μετά το άλλο από τα αεροδρόμια της Κορίνθου, των Μεγάρων, του Τατοϊου  και της Τανάγρας και τα οποία μεταφέρουν το 3^ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών και το Σύνταγμα Εφόδου της 7^ης Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών.

Εβδομήντα από αυτά ρυμουλκούν ισάριθμα μεταγωγικά ανεμοπλάνα DFS230  στο κάθε ένα από τα οποία επιβαίνουν 10 Γερμανοί στρατιώτες. Με τα ανεμοπλάνα αυτά μεταφέρεται το 1^ο  Τάγμα του Συντάγματος Εφόδου συνολικής δυνάμεως 700 ανδρών.

Από τα παραπάνω ανεμοπλάνα που προσγειώθηκαν όλα σε διάφορά σημεία του νομού  Χανίων κατά τις πρώτες ώρες της μάχης δεκαπέντε προσγειώθηκαν στην περιοχή Ακρωτηρίου Χανίων, εννέα στη περιοχή των Μουρνιών, τέσσερα στη περιοχή των φυλακών Αγιάς, σαράντα (40) στη περιοχή Μάλεμε-Ταυρωνίτη μέχρι και Κολυμβάρι, ένα στη περιοχή Μένιες του Ακρωτηρίου Σπάθα και ένα έπεσε στη θάλασσα. Εξακριβωμένα προσγειώθηκαν στη γύρω περιοχή ένα στις Μένιες ένα στα Νοχιά, δύο στις Βούβες, ένα

στη Χρυσαυγή και ένα στα Γερακιανά.

Ήταν κατασκευασμένα από χαλυβδοσωλήνες με επικάλυψη από καραβόπανο και είχαν ξύλινες πτέρυγες. Ήταν μιας χρήσης και μετέφεραν δέκα άνδρες το καθένα συμπεριλαμβανομένου του πιλότου. Ρυμουλκόντουσαν πάνω από το στόχο με συρματόσχοινο από άλλα αεροσκάφη και μπορούσαν να ανεμοπορήσουν μέχρι και πενήντα χιλιόμετρα. Όταν φτάνανε πάνω από τον στόχο κατεβαίνανε με σπειροειδή βύθιση και προσγειώνονταν με τη βοήθεια ειδικού πέδιλου ενώ είχαν και τροχούς που απορρίπτονταν.  Συγκεκριμένα στα Γερακιανά Κισάμου στην αγροτική περιοχή «Μουρί» κατέπεσε ένα γερμανικό ανεμοπλάνο με επιβαίνοντες  Γερμανούς στρατιώτες που επιχειρούσε για την κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε, και άγνωστο για ποιο λόγο, βρέθηκε στην περιοχή  και επιχείρησε αναγκαστική προσγείωση σε αμπέλι ιδιοκτησίας

Σπανουδάκη Γεωργίου του Μιχαήλ.

Λόγω όμως της μικρής επιφάνειας προσγείωσης, προσέκρουσε σε χωμάτινο ανάχωμα (δέτη) μέσα στο αμπέλι, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν από την πτώση επί τόπου οι δύο στρατιώτες ενώ τραυματίσθηκε σοβαρά και ένας τρίτος. Πιθανότατα οι υπόλοιποι Γερμανοί που δεν έπαθαν τίποτα να άφησαν τον τραυματία και να κατευθύνθηκαν αμέσως προς το αεροδρόμιο του Μάλεμε που ήταν ο αντικειμενικός τους στόχος επειδή ο ρόλος  των στρατιωτών αυτών στα ανεμοπλάνα ήταν να εξουδετερώσουν πρώτοι την αντιαεροπορική άμυνα και να εξασφαλίσουν τη ζώνη ρίψης για τους αλεξιπτωτιστές που θα ρίπτονταν μερικά λεπτά αργότερα. οπότε και είναι λογικό να  άφησαν τον τραυματία δεδομένου ότι προσγειώθηκαν μακριά από τον αντικειμενικό τους σκοπό. Στο σημείο εκείνο βρέθηκε πολύς κόσμος από το χωριό μας και τα γύρω χωριά, οι οποίοι σκότωσαν τον τραυματία Γερμανό (τον σκότωσε  διερχόμενος κοντοχωριανός μας που τον κτύπησε με τσάπα στο κεφάλι.) και λεηλάτησαν τον εξοπλισμό του ανεμοπλάνου και των στρατιωτών.
Οι νεκροί Γερμανοί στρατιώτες παρέμειναν άταφοι για μερικές μέρες μέχρι και την τελική επικράτηση των Γερμανών οπότε  στην περιοχή έφτασε ο γερμανικός στρατός. Πήραν μαζί τους κάποιο άτομο από τη Δρακώνα για να τους πάει στο σημείο, και όταν έφθασαν εκεί τον  ρωτούσαν συνέχεια ποιος ή ποιοι  για ποιο λόγο πήραν τα ρούχα από τους στρατιώτες,  αυτός όμως τους απήντησε  «δεν ξέρω εμένα με βλέπετε τι φοράω,» δείχνοντας τους την παραδοσιακή ενδυμασία της Κρήτης που φορούσε. Οι Γερμανοί είχαν μαζί τους γιατρό ο οποίος ενεργώντας νεκροψία στα πτώματα, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είχαν σκοτωθεί από όπλο (θεώρησε το τραύμα στο κεφάλι ότι προήλθε από την πτώση κι έτσι το χωριό δεν γνώρισε την κατάρα των αντιποίνων και τις ομαδικές εκτελέσεις, όπως έγινε στα άλλα χωριά του Νομού μας.) Στη συνέχεια οι Γερμανοί έθαψαν τους νεκρούς στρατιώτες κοντά στο σημείο της πτώσης κάτω από μία αγριαχλαδιά (αχλάδα). Από το σημείο αυτό τους ξέθαψαν μετά από μία διετία περίπου και τους ενταφίασαν οριστικά στο τότε

προσωρινό Γερμανικό νεκροταφείο στο Μάλεμε.

Έγινε προσπάθεια για την εξακρίβωση των στοιχείων ταυτότητας των τριών νεκρών Γερμανών στρατιωτών, η οποία όμως δεν απέδωσε.. Οι Γερμανικές αρχές το Υπουργείο Άμυνας και η υπηρεσία Στρατιωτικών αρχείων αρνήθηκαν επίμονα να μου παρέχουν στοιχεία και διευκρινήσεις. (Όπως μου εξήγησε κάποιος ιστορικός ερευνητής φοβούμενοι την απαίτηση-διεκδίκηση αποζημιώσεων.) Ένας χωριανός μας πήρε ως λάφυρο το σκελετό από το πιλοτήριο του ανεμοπλάνου ο οποίος διασωζόταν μέχρι πριν από μερικά χρόνια και που δυστυχώς τελικά κατέληξε στα σκουπίδια.

Την 22-8-2014 κατόπιν υποδείξεως μου εξερευνήθηκε από τον αγαπητό φίλο, ιστορικό ερευνητή, συλλέκτη και ιστοριοδίφη Στυλιανό Τριπαλιτάκη  το χωράφι στο οποίο είχε πέσει το Γερμανικό ανεμοπλάνο.

Κατά την εξερεύνηση βρέθηκαν (73 χρόνια μετά το συμβάν) τα παρακάτω α)τμήμα του πατώματος της ατράκτου του ανεμοπλάνου DFS230 μαζί με τον σφιγκτήρα του αλουμινένιου πλαισίου του πατώματος β) εξάρτημα οργάνου του ανεμοπλάνου που διακρίνεται το Flieger number (FL) 32557-8 και το Baumaster (Bm) 77.Lp20

γ)κάλυκας τυφεκίου Mauser κατασκευής του 1939 που  είχει κοπεί στη μέση κατά το φρεζάρισμα του χωραφιού στο παρελθόν. δ)ένας κρίκος μεταλλικός πιθανόν από την εξάρτηση των στρατιωτών ή από τα σακίδια τους και ε) δύο κομμάτια από τον αλουμινένιο σκελετό του ανεμοπλάνου.

Το έτος 2011 εντόπισα στο διαδίκτυο τη φωτογραφία του Γερμανικού ανεμοπλάνου,

την οποία ταυτοποίησα και με μαρτυρίες ηλικιωμένων αυτοπτών μαρτύρων. Στη φωτογραφία  φαίνεται το Γερμανικό ανεμοπλάνο προσγειωμένο μέσα στο αμπέλι και διακρίνονται νεκροί  οι δύο Γερμανοί  στρατιώτες έξω από το ανεμοπλάνο.

Ευχαριστώ τον αγαπητό φίλο, ιστορικό ερευνητή, συλλέκτη και ιστοριοδίφη Στυλιανό Τριπαλιτάκη  που εκτός από την έρευνα που έκανε στην περιοχή μου παρείχε τα ιστορικά στοιχεία που αναγράφονται παραπάνω και συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο του «Η Μάχη της Κρήτης μέσα από αδημοσίευτες φωτογραφίες».

Στην πρώτη φωτογραφία το γερμανικό ανεμοπλάνο, στη δεύτερη φωτογραφία οι δύο νεκροί Γερμανοί στρατιώτες και στην Τρίτη φωτογραφία τα ευρήματα που βρέθηκαν κατά την εξερεύνηση της περιοχής.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗΣ

 ΓΕΡΑΚΙΑΝΑ ΚΙΣΣΑΜΟΥ